Kanatlı eti üretiminde 2007 yılı itibariyle 15. ülke konumundaki Türkiye'de, tavukçuluk sektörünün neden olduğu çevresel sorunlar, Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından düzenlenen toplantıda tartışıldı.
ÇED ve Planlama Genel Müdürü Fevzi İşbilir başkanlığındaki toplantıya, ilgili bakanlıklardan yetkililer yanında, tavukçuluk sektörü temsilcileri, üniversite öğretim üyeleri katıldı.
Fevzi İşbilir, atık yönetimi konusunda sektörün mevcut durumu, kamu idarelerinin ve sektör temsilcilerinin karşılıklı beklentileri ve alınacak önlemler konusunda görüş alışverişi için toplantının düzenlendiğini söyledi.
Sektör ve bakanlık temsilcilerinin verdiği bilgiye göre, Türkiye'de yılda 10 milyon ton tavuk atığı (gübresi) ortaya çıkıyor. Bu atık, azot ve asit oranı çok yüksek olduğu için doğrudan gübre olarak kullanılamıyor. Kapalı depolarda bir süre tutulan bu atıklar, daha sonra doğaya atılıyor.
Atıklardaki nitrat taban sularına karışarak içme sularının kirlenmesine, kokular ve gübre üzerinde üreyen sinekler de çevre kirliliğine neden oluyor. Tavuk çiftliği atığının, biyogaz üretiminde veya işlendikten sonra gübre olarak değerlendirilmesi mümkün. Ancak, yatırım maliyeti yüksek olduğu için şimdiye kadar bu alanda fazla yatırım yapılmamış.
Çok az sayıda biyogaz tesisi veya gübre işleme tesisi bulunuyor. Tavukçuluk sektörü temsilcileri bu konuda özellikle devlet desteği beklediklerini ifade ederken, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı yetkilileri, nitrat kirliliğinin önlenmesi için 2 uluslararası proje yürütüldüğünü, bu projedeki sonuçlara göre, atıkların değerlendirilmesi konusunda standartların belirleneceğini anlattı.
Diğer taraftan, geçen yıl Eylül'de çıkarılan ve 1 Ocak 2012'de yürürlüğe girecek ''Koku Yönetmeliği'' nedeniyle sektör cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalabilecek.
Mevzuat uyarınca, atık ve koku sorunu nedeniyle, tavukçuluk işletmelerinin, yerleşim yerine en az 500 metre, ormana ise 150 metre uzaklıkta kurulması gerekiyor. Koku Yönetmeliği uyarınca, bir işletmeden kötü kokular nedeniyle şikayet edilmesi halinde, görevlilerin yapacağı ölçümler sonucunda, bu işletmelere, ilk aşamada 2 bin 800 lira, ikinci şikayette 5 bin 600 lira idari para cezası verilecek. Üçüncü şikayette ise işletme kapatılabilecek.
Bakanlık yetkilileri, genelde işletmelerin katı atıklarını kontrol altında tutarak mevzuata uyum sağladığını, ancak koku sorunun çözümü için yeni önlemler alınması gerekeceğini kaydediyor.
Ankara-Esenboğa yolu üzerindeki birçok hayvancılık işletmesi koku sorunu nedeniyle kapatılmış ve işletmelerin bir bölümü de organize hayvancılık bölgesine taşınmaya teşvik edilmişti. Besiciler, organize hayvancılık bölgesinde de yeterli atık değerlendirme ve gübre yönetim tesisi bulunmadığını öne sürüyor.
Toplantıya katılan üniversite öğretim görevlileri ise Türkiye tarım topraklarının organik madde açısından son derece fakir olduğuna işaret ederek, tavuk çiftliği atıklarının işlenerek, mutlaka organik gübre olarak değerlendirilmesi gerektiğini vurguluyor.
AA
