GENEL:
Bütün diğer ev hayvanları gibi Sultan Papağanları da yaşadıkları koşullara bağlı olarak daha sağlıklı, mutlu ve akıllı olurlar ya da olmazlar. Öyle ki, iyi koşullarda bakılan ve bu dönemde konuşan bir sultan papağanı kötü koşullu başka bir eve geldiği zaman hiç konuşmayan hareket etmeyen bir yapıya bürünebilir. Dolayısıyla kuşumuzdan ya da kuşlarımızdan bazı beklentilerimiz olmasından önce onlara ne verdiğimize tekrar bir bakmalıyız.
KAFES ŞEKLİ, ÖLÇÜLERİ, İÇ DİZAYNI VE KONUMU:
Kuşlarımızın sağlığı ve mutlu yaşamalarının temel şartı kafeslerinin doğru konumlandırılmış ve doğru düzenlenmiş olmasıdır. Sultan papağanları dışa dönük ve insana yakın olmayı seven papağanlardır. Bu sebeptendir ki papağanımızın kafesi kesinlikle günümüzü en çok geçirdiğimiz odada olmalıdır. Bu oda içinde ki konumunu seçerken ise direk cam önünden ve cereyanda kalacağı bir noktadan kuşumuzu korumalıyız. Bu noktada yaşadığımız odanın en iyi konumunu seçmeli, kuşumuzu oraya koymalı ve mümkünse bir daha yerini değiştirmemeliyiz.
Kuşumuzun kafesini seçerken ise kare bir kafes tercih etmeliyiz. Kare kafeslerde kuşlar çok daha fazla yaşam alanı bulurlar. Ayrıca yuvarlak kafeslerde kuşların uzun olan kanat ve kuyruk tüyleri kısa sürede zarar görmektedir. Kafesin ölçüsü ise tek bir sultan için en az 30cmx30cmx30cm ve çift için 50cmx50cmx50cm olmalıdır. Tellerin yerleştiriliş şekli ise ön ve arkada dikine yanlarda ise yataylamasına olması en sağlıklısıdır. Ayrıca kafesin alt kısmını yani pisliklerin düştüğü bölümü kuştan ayırtan bir tel mutlaka olmalı ve bu bölüm çekmeceli sürgü ile kafes hareket ettirilmeden temizlenebilmelidir. Ayrıca çift besleyeceğiniz kuşlar için alınan kafeslerde de en az 3 kapı olması çok önemlidir. Kafesin boyası ise mutlaka statik boya olmalıdır ki kuşunuz kemirerek bu boyayı çıkartamasın. Sultan Papağanları için uygun olan tel aralığı ise 1.2cm dir. Bunların hepsi ilk bakıldığında detay gibi görünse de kuşunuzun sağlığı, eğitilebilirliği, oyunculuğu ve hareketliliği hep bu detaylara bağlıdır.
Kuşumuzun kafesinin içine gelirsek, Sultan papağanlarının çok hareketli bir tür olduğunu göz önüne alarak kafesi olabildiğince büyük almalıyız ki hem kuşumuza hareket alanı bırakabilelim hem de bütün ihtiyaçlarını kafese bir kerede koyabilelim. Kuşumuzun kafes içi ihtiyaçlarını kısaca sıralarsak;
-Değişik kalınlıklarda ve açılarda ağaç tünekler,
-Mineral Taşı,
-Yemlikler,
-Suluk,
-Meyve ve Sebze için mandal,
ve bir kaç ağaç oyuncak mutlaka kafesin içinde olmalıdır. Ayna, plastik veya metal oyuncaklar kafese konulmamalıdır ki bu tarz oyuncaklar kuşunuzu yaralayabilir.
ISI, NEM VE IŞIK AYARLARI:
Sultan papağanları Avustralya kökenli sıcak iklim papağanlarıdır, ancak asla tropikal ortam canlısı değillerdir. Dolayısıyla sürekli yüksek ısıda ve nemde yaşamaları sultan papağanları için pek hoş bir durum değildir. Genel ısı değeri olarak oda sıcaklığı dediğimiz en az 25 derece en fazla 30 derece sıcakta gayet mutlu olurlar. En sevdikleri ısı derecesi kesinlikle 27 derecedir ki bahar aylarında bu ısıda çiftleşip yavru yaparlar. Nem ise en az ısı kadar önemlidir. Nem değerinin her zaman %55 ler civarında olması en sağlıklısıdır. Fazla nem kuşta mantar hastalığına sebep olurken sürekli kuru hava da yaşayan kuş ise bir süre sonra fiziksel gücünü kaybeder ve hareketsizleşir, durgunlaşır. Isı değerini ölçmek gibi nem değerini de ölçmek oldukça basittir. Alınması gereken alet hem nemi hem de ısıyı gösteren dijital bir ölçerdir. Işık konusu ise değişiklik gösterir. Eğer kuşunuzun normal mevsim şartlarını bilmesini ve buna uygun yaşamasını isterseniz ışık için özel bir şey yapmanıza gerek yok. Normal aydınlanma süreleri yeterli gelecektir. Ancak kuşunuza kışın bahar ortamı yaratıp yavru almak isterseniz kuşun ışık alma süresini gün ışığı veren ampul ile uzatmalı ve günlük 14 saat civarlarında tutmalısınız.
Diğer dikkat etmeniz gereken konuların başında ise kuşun ani ısı değişimlerinden ve rüzgarda kalmasından korunması gerekliliğidir. Bu durumlara asla izin verilmemeli. Çünkü sultan papağanlarının bu iki duruma da toleransı oldukça düşüktür ve kolaylıkla hastalanırlar.
Bahar ve yaz aylarında ise kuşunuzu balkon ya da bahçeye çıkartmanız oldukça yararlıdır. Kuş hem temiz hava alır hem de güneşten yararlanır. Ancak gene dikkat edilmesi gereken iki şey vardır. Birincisi kuşunuza direk ve sert rüzgar çarpmamalı, ikincisi ise kuşunuz direk güneşin altında kalmamalıdır.
UYKU DÜZENİ:
Sultan Papağanları biraz da çocuklar gibidir. Aşırı aktivite meraklısı olmalarından dolayı siz onları kafeslerine koyup dinlenmeye bırakmadığınız, uyumaları için gerekli ışık ve ses ayarını yapmadığınız sürece uyanık kalmaya çalışacaklardır. Bu sebeptendir ki kuşumuzun uyku saati geldiğinde onun uyuması için gerekli düzenlemeleri yapmalıyız. Genel olarak Sultan papağanları için kesintisiz 8 saat gece uykusu ve gündüz şekerlemeleri gerekmektedir. Ancak bu 8 saatlik gece uykusu hesaplanırken uyanma vaktini kendi uyanma vaktinizle hesaplamamalı güneşin doğuş saatiyle hesaplamalısınız. Çünkü Sultan Papağanlar diğer bütün kuşlar gibi sabah güneşiyle beraber uyanacaklardır. Dolayısıyla örneğin sabah 06:00 da gün doğumu olan bir akşamda kuşunuzun en geç 22:00 de uyuması gerekmektedir. Gündüz şekerlemelerini ise kendisi ayarlayıp uyuklayacaktır. Genelde yemek ertesine denk gelecek bu şekerlemelerde kuş rahatsız edilmemelidir.
TEMİZLİK BİLGİLERİ:
Bu konuyu 3 e bölebiliriz,
Malzemelerin Temizliği
Kuşumuzu içine koyacağımız kafes, tünekler, yemlikler ve her şey ilk kullanımdan önce yüksek ısıda yıkanmalı ve temizlenmelidir. Çünkü petshoplarda ki mikrop ve bakteriler bu malzemeler ile kolaylıkla evimize gelebilir. Bu ilk temizliğin yanında kuşumuzun yemlik ve suluklarını her gün yeniden doldurmalı ve doldururken de mutlaka yıkamalıyız. Özellikle suluk her gün güzelce yıkanmalıdır ki içi yosun tutmasın. Ayrıca hafta da 1 veya 2 kerede kafesin altı ve tünekler temizlenmelidir.
Çevrenin Temizliği
Sultan Papağanlarının tüy yapısı 2 katmandan oluşur. Bunlardan birinci katman dışarıdan da görünen renkli ve büyük tüylerdir. Bu tüyler dökülürken bir problem yaratmazlar, çünkü kısa süreli ve belirgin olarak dökülürler. İkinci katman ise bu türlerin altında olan beyaz pelüş tüylerdir. Bu tüyler bazı dönemlerde fazla bazı dönemlerde az da olsa sürekli olarak dökülürler. Ve küçük olmalarından dolayı kafesin dışına uçup odaya yayılabilirler. Bu çevresel bir kirlilik yaratacaktır. Özellikle kendi tüylerini düzelttikten sonra silkindiğinde üzerinden bolca bu tüylerden çıkabilir. Bu önlenemez bir durumdur. Bu tüyleri evden temizlemenin en kesin ve kısa yolu su filtreli elektrik süpürgeleridir. Normal süpürge bu tozları bazen tutamayabilmektedir.
Kuşun Temizliği
Sultan papağanlarının tüy temizliği oldukça basit ancak önemlidir. Sultan papağanları temizlik işlerini aslında kendileri her gün yaparlar. Biz sahiplerinin yapması gereken ise sıcak yaz günlerinde her gün, kışın ise hafta da bir veya iki kere çiçek ıslatma spreyiyle kuşlarımızı birazcık ıslatmaktır. Bu ıslatma işini ılık su ile günün ortasında ya da sabah yapmamız kuşumuzun sağlığı için iyi olacaktır. Üzerine 4-5 kere su sıktığımız kuş, bu su ile bütün tüy temizliğini yapacaktır. Burada dikkat etmemiz gereken şey bu ıslatma işini kuşun uykusu öncesi yapmamamız ve kuşu, ıslandıktan sonra sıcak bir odada bulundurmamızdır.
Sultan papağanlarının tırnaklarının ve gagalarının bir dış müdahale ile temizlenmesi ya da kesilmesi söz konusu değildir. Doğru kalınlıkta ki (kalorifer borusukalınlığında) ve ağaçtan tüneklerde kuşlar hem gagalarını hem de tırnaklarını temizler ve kısaltırlar.
