Nahit Sayın ın Makalesi Civcivlerin Bakım ve beslenmesi

İLYAS ŞEN · 22 Mart 2013, 09:49:24

CİVCİVLERİN KULUÇKADAN ÇIKTIKTAN İTİBAREN BAKIMI VE BESLENMESİ
Civcivler kuluçkadan çıktıktan sonra 1 gün boyunca yiyecek bir şey vermemize gerek yoktur çünkü civciv yumurtadan çıkmadan önce yumurta içinde kalan plesentayı yer ve bu plesentanın sindirimi yaklaşık 1 gün sürer 1. günden sonra Dekstroz 500 serum içine Bemix kompoze 2 ml 5 ampul ve dodex 2ml 5 ampül karıştırılıp 1 litre su içine 100 ml karıştırılıp 21 günlük dönemde veriyoruz. İstersek içine eczaneden alacağımız supravit veya multimix vitaminden suya renk katacak şekilde verebiliriz. Supravit ve Multimix vitamin içinde bol miktarda A-C-D-E-B vitamini barındırırlar ve içerdiği biotin-D kanatlılara çok faydalıdır damızlıklarda döllenme oranı ve çıkım gücünü arttırır. Bu karışımı kullandıktan sonra civcivlerimizin ne kadar hızlı büyüdüğünü ve ne kadar enerjik olduklarını göreceğiz.
Yem olarak ilk 6 hafta mutlaka civciv yemi kullanmalıyız çünkü civciv yeminin enerji ve protein değeri çok yüksektir ve çabuk büyüyüp gelişmelerini sağlar. Civcivler çok fazla su ve yem tükettikleri için dışkıları çoğunlukla sıvı olur ve sıvı dışkı civcivin makat kısmına yapışarak anüsün kapanmasına sebep olur. Böyle bir durum oluşursa civcivin makat kısmı ılık suyla temizlenilebilir temizlendikten sonra civcive ince bulgur boyutunda öğütülmüş mısır verilmelidir. Mısır dışkıyı katılaştıracak ve içerdiği yağlarla kolay atılmasını sağlayacaktır.
   Civcivlerin büyütülmesinde Isı hayati önem taşır bunun için civcivlere 1 ay boyunca uygun sıcaklık ortamı sağlanmalıdır. 1. hafta 1. günden itibaren 35 dereceden başlayarak hafta sonuna kadar 30 derece sıcaklığa düşülür 2. hafta sıcaklık 28 dereceye düşürülür, 3. hafta 26 dereceye, 4. hafta 24 dereceye, 5. hafta 22 dereceye, 6. hafta 21 dereceye ve 7. hafta 20 dereceye düşürülür. Civcivlerimizi 3-4 ay boyunca 20 dereceden düşük bir sıcaklıkta bakmamalıyız çabuk bronşite yakalanabilirler. Gerekli ısıları sağladığımız takdirde 7 haftalık süre sonunda civcivlerimizi kümeslerine alabiliriz.
   Eğer civcivlerimizi kafes türü bir barınakta büyütmüyorsak altını her 2 günde bir kere temizlemeliyiz çünkü toprak veya hizar talaşı olan zeminde dışkıyla karışan parçalar civcivlerin parmaklarında topaklanıyor. Bu topaklanma sonucunda civcivlerin parmakları eğiliyor tırnakları oluşmuyor. Tırnağı ve parmakları eğri olan bir civciv büyüdüğünde ağaçlara ve düneklere çıkmaları imkansız bir hal alıyor. Eğer böyle bir topaklanma mevcut ise topaklanmalar ılık su ile ezilip parmaklarına vazelin sürülmelidir.
BARINAK VE AŞILAMA
   Öncelikle Kanatlılarımızın bakım alanında rüzgardan ve diğer kötü hava koşullarından direk olarak etkilenmeyeceği kapalı bir alan sahibi olmak gerekir. Ve kanatlı hayvanlarımızın üzerine çıkabileceği dünekler yapmamız gerekir. Çünkü kanatlılarımızın ayaklarının güçlenmesi için bu gereklidir. Yapılan deneylere göre düneksiz düz alanda yetiştirilen kanatlıların ayak dirençleri, geceleri ağaçta yatan ve dünekli hayvanlardan daha az oldukları bilinmektedir.
   Kafes tabanı olarak toprak taban daha iyi olur çünkü kanatlıların en çok ihtiyaç duyduğu toprak banyosudur. Toprak banyosu yapan Kanatlılarda bit oranı daha az görünmektedir ve bit kanatlıların en büyük düşmanıdır. Toprak tabanlı barınakların tabanları hayvan yoğunluğuna göre günaşırı veya haftada bir kez temizlenmeli, barınak tabanı kireçlenmeli barınak içi dezenfektan yardımıyla ilaçlanmalıdır.
   Kanatlılarda dışkı yoluyla bulaşan hastalık çok fazladır (Kanatlı tifosu, kronik solunum sistemi hastalıkları, MS, kolibasillozis) Güneşli günlerde kanatlılarımızı mutlaka güneşe çıkarmalıyız, güneş en doğal D vitamini kaynağıdır.
   Kanatlıların düzenli olarak aşılarının yapılması hayati önem taşır. 7. gün newcastle(Yalancı veba- AVIPRO ND LASOTA aşısı) suda eritilerek civcivin gagası suya batırılır. 10. gün Gumbaro aşısı (AVIPRO PRECİSE aşısı) yapılmalı ve aynı aşı 21. gün New castle aşısıyla tekrarlanmalıdır. 35. gün New Castle + Bronşit aşısı (Bioral H 120) yapılmalıdır ve aynı aşı 70. gün tekrarlanmalıdır. 12. haftaya gelindiğinde Koriza (CORİ-VAC3) aşısı ve çiçek ( GALLİVAC AE) aşısı yapılmalıdır çiçek aşısını kanat altı zarına uyguluyoruz. Ve yumurta döneminde 2 ayda 1 kere New castle ve Bronşit aşısı yapılmalıdır. Kanatlılarda görülebilecek diğer hastalıklar şunlardır.
Bakteriyel hastalıklar
a) Kanatlı tifosu: ölüm oranı yüzde 20-80 arasında değişir. Hayvanlar durgunlaşır. Tüyleri kabarır, ibik ve sakalları solgundur. Yeşilimsi bir ishal görülür.
Tifodan korunmak için tek yapılması gereken şey kümes temizliğidir temiz olan kümese tifo virüsü giremez.
b) Kronik Solunum Sistemi Hastalığı – CRD: Hastalar hırıltılı nefes alır. Zor soluduğu için başını öne uzatır, ağzını açar, ötermiş gibi nefes alır. Burun akıntısı vardır. Hindilerde burun ve göz akıntısı görülür. Hayvanın gözleri kapanır.
Bu hastalığı çok iyi biliyorum Türkiye'de en çok görülen hastalık çeşitlerinden biri budur geçen ay 40 kadar Light sussex yarkam bu yolla telef oldu.
c) Inf. Synovitis – Ms: Hayvanın ibiği solar, küçülür, tüyleri kabarır, bacak eklemleri şiştiği için hayvan zor hareket eder. Hayvan gitgide zayıflar kurur.
   bu hastalıkta yumurtalardan bulaşabileceği gibi kümesi temiz olmayan hayvanlarda çok görülen bir hastalık
d) Kolibasillozis: Mikroptan ileri gelir. Ya tek başına hastalık yapar ya da başka bir hastalığa eşlik eder.
Dışkı ile kirli yumurtanın kabuğundan içeri sızan mikrop, içerideki civcivi hasta eder veya öldürür.
Günlük civcivlerin göbek deliğinden içeri girer, her türlü yaralardan bulaşır. öldürücüdür.
Bazen birden bire ölümler başlayıverir. Başlangıçta hiçbir belirti görülmez .
Belirti olduğunda bunlar diğer hastalıklarınkine benzer. Yani durgunluk, iştahsızlık, tüylerin kabarması gibi belirtiler görülür.
Mikrop, kirli yumurtanın kabuğundan içeri girdiyse içerideki civciv yumurtadan çıksa bile çok yaşamaz. Yaşayabilenler de işe yaramaz. Bunları hemen ayırmalıdır.
Göbek deliğinden mikrobu alan civcivlerde sarı kesesi yangını oluşur. Hayvan takatsizdir. Karnı şişkindir. Göbek civarı yangılıdır.
Hani pazardan günlük civciv alırlarda 2 gün sonra hiçbir şey yokken ölüverirler ya kolibasili dediğimiz mikrop bu ölümleri yaşatan. Buradan bir sonuç çıkarmamız gerek 1.si kanatlılardaki aşıların ne kadar önemli olduğu 2.side her türlü hastalığın yumurtayla civcivlere aktarılabildiği yani kuluçka makinemizde 1 tane bile hastalıklı civciv varsa bu tüm civcivlere bulaşacak demektir.

Viral hastalıklar:
a) Newcastle – ND: İşte çok bulaşıcı ve öldürücü bir hastalık Newcastle...! Diğer adı Yalancı Tavuk Vebası. Yurdumuzun her yerinde ve dünyada da çok yaygın bir hastalık.
Bulaşma yolları solunum ve sindirim sistemleri. Hastalık mikrobu ile bulaşmış yem, su, malzemeler ve ekipmanlar ile hayvandan hayvana geçer.
Bu hastalığın en çok sevdiği şey pislik ve hobicilerin en lanet ettiği hastalık çeşididir bu hastalık civcivken yada anaçken meydana gelmez bi anda meydana çıkıverir zaman anlayışı yoktur kümesinizdeki bütün hayvanların 2 günde telef olmasına yol açar bunun için her 2 ayda 1 kere mutlaka Newcastle aşısını yapalım bu aşı için ben AVIPRO ND LASOTA yı öneriyorum.
b) Marek- MD: 10-15 haftalık tavuklarda görülür. Hastalık hafiftir. ölüm azdır. Hayvan durgun, iştahsız, ibik ve sakalları solgundur, zayıflar. Bacaklarda ve kanatlarda felç meydana gelir. Bu yüzden bacağın biri ileriye, biri geriye doğru uzanır. Kanat düşer, yerine dönemez. Parmaklar bükülür. Boyun çarpılır. Göz donuklaşır, körlük olabilir.
Civcivler 1 günlükken marek aşısı yapılmazsa ileride oluşacak durumlarda yapacağımız aşılar kesnlikle işe yaramaz.
c) Gumboro – IBD: Tavuklarda titreme halsizlik, zayıflama ve ishal olur. Hasta piliçler gelişemezler.
Bir kümeste hastalık varsa, buraya konan bütün tavuklarda hastalık çıkar. Bulaşma ağız yolundan olur.
Dışarıdan getirilen hasta hayvanlar, hastalığı kümese sokar.
Hastalık taşıyan araç, gereç, yem hastalığı kümese taşır.
Etçi tavuklar hastalıktan çok etkilenirler. Hasta hayvanlar daha fazla yem tüketirler, maliyet yükselir.
yine pazardan alınan civcivlerden kümesimize atlayan bir hastalık çeşidi mümkünse güvenmediğimiz kişilerden civciv alışverişi yapmayalım.
d) Enfeksiyöz Bronşitis – IB: Burun akıntısı, öksürük, aksırma ve tıksırma görülür. Hayvan hırıltılı nefes alır. Gece ve sabahları bu sesler çok belirgindir.
e) Egg Drop Syndrome – EDS/76: Hastalıklı sürüde yumurta verimi düşer. Yüzde 10-15 oranında verim düşüklüğü meydana gelir. Yumurtalar küçülür. Üstleri pürüzlenir. İnce kabuklu olabilir, kabuksuz çıkabilir. Yumurta akı sulanmıştır.
f) Çiçek: ağız boşluğu, dil, yutak, yemek ve soluk borusunda üstü gri-sarı renkli zarlar oluşur. Bunlar bütün bölgeyi kaplayabilir. Tutulup kaldırılırsa altı kanar. Kötü kümeslerde yüzde 50' ye varan ölümler görülür.
BESLENME
   Kanatlıların yaşamak ve üretmek için enerji ihtiyaçları vardır bu ihtiyacı da verdiğimiz yemlerden ve topraktan çıkardığı böceklerden alır kullanacağımız yemlerin protein bakımından zengin olması gerekir proteinler aminoasitlerden oluşur aminoasitler organik bileşenlerdir kanatlılar bu aminoasitleri sentezleyebilme yeteneğine sahip değillerdir. En çok eksik kalan aminoasitler Lizin ve Metiyonindir. Yani tek tip protein değil de 2-3 tane proteğin kaynağı verilmesi gerekir.verdiğimiz yemlerin içine mutlaka kireç veya mermer tozu koymamız gerekir kireç ve mermerde yumurta kabuğu ve kemiğin ana yapıtaşı bulunmaktadır. Ben kendim buğday, yulaf, çavdar, mısır, mermer tozu, balık unu karışımı veriyorum bu bahsettiğim karışım kanatlımızın tüm ihtiyaçlarını karşılayacak ve kanatlılarımızın daha hızlı ve sağlıklı biçimde büyümesine sebep olacaktır. Kanatlılarımıza yeteri miktarda yeşillik takviyeside sağlamalıyız yeşillikler demir içerirler ve kanatlıların bağırsaklarını ve mide fonksiyonlarını düzenlerler. Kanatlılarımız civciv döneminde %70 erin dönemde %55 sudur ve yumurtladıkları yumurtanın %65i sudur ve bir yumurta kanatlının vücudundan 35 gramın üzerinde su çıkmasına yol açar bunun için Kanatlılarımıza bol miktarda su vermeliyiz.
NAHİT SAYIN

Haberler:

Ana Menü Kuluçka Dünyası

Google

Nahit Sayın ın Makalesi Civcivlerin Bakım ve beslenmesi

İLYAS ŞEN

Konuyu Paylaş

Yasal Uyarı